Зорица Аџиевска (67 години), пензионер, сопруга, мајка,  баба на  една  прекрасна  внука, два пати оперирана  од  карцином на  дојка (1997 и 2015) сега  волонтер-координатор  во  НВО ,,БОРКА“, – Скопје.

Еднакви.мк: Кој момент  го  сметате  како  пресвртница  во  својот  живот,  односно Ви  оставил  најголемо  влијание  во  животот?

Зорица Аџиевска: Тешките животни  удари  доаѓаат  кога  најмалку ги  очекувате. Имав голема  несреќа  да  добијам  канцер  на  дојка  два пати  во  животот,  првиот  пат  пред  скоро 24 години на  неполни 44 години,  вториот  пат пред скоро 6 години, ги  поминав  сите  чекори – од  дијагноза, преку терапии со  зрачење, хемотерапија,  но  и  голема  среќа на време  да биде  откриен.

Грутката на  мојата  дојка беше навистина  голема,  можеше  да  се  види  со  голо  око. Предчувствував  дека  нешто  не  е  во  ред,  но бидејќи  подолго  време  бев  незадоволна  и  се  наоѓав  во  еден  калап,  блокирана  со  обврски  и  посветена  на  се`  освен  на  себе – состојба  која  всушност  доведе  до  појава на канцерот, не ја  сфатив  сериозноста и не  презедов ништо.

Бидејќи  како  по  правило, се  во  животот  се  случува  со  причина, еден  ден  се  најдов  пред  вратата на д-р Крцковски  за  интервенција на  циста кај  мојата  керка. Убедувајќи  ме  дека не е  ништо загрижувачко  дозна  дека јас  имам  поголем проблем и препорача  итно  да  го  решам.  Предчувството  се  потврди – канцер. Освестување и одлука –  нема  да  дозволам  да  биде  крај,  морам  да продолжам  да  живеам. Не  знам  дали  бев  јака, само  бев исправена  а  солзите  ги  криев  колку  што  можев, плачев од  време  на  време, кога  стравот  ќе  го  надвледееше  разумот.  Луѓето  плачат не затоа  што  се  слаби туку  затоа  што  долг  период  биле јаки.  Морав  нешто  да  променам,  да  се  обидам  своите  потреби  да  ги  ставам  на  прво  место. Сфатив  дека се` сама  си направив  и  дека  сама  морам  да  се  извлечам. Битно  е  да  се  слушме и сакаме вистински, да го  слушаме  и  следиме  внатрешниот  глас.   И најбитно, да не дозволиме  ненадејните  стресни  ситуации да  го нарушат нашето  здравје – но јас тоа не  успеав  да го научам и  затоа  после 18 години  канцерот  ми се  врати.

Сега  сум  ,,себична,, станав  своја  без  грижа на  совеста      ,, подобро  е  да  ме  имаат  каква и да  сум, отколку  да  ме немаат  најдобра,,.

Пред  скоро  четири  години одлучив да волонтирам во БОРКА. Без  разлика  низ  што  поминуваме, што  и  да  не  спречува  или  ни  стои  на  патот  можеме  да  го  претвориме  во  извор  на  сила  така  што  ќе  си помагаме себе си и  на  другите. Нема  да  имаме  време  да  мислиме  само  на  своите  маки, има  и  други  луѓе  кои  страдаат, можеме да  им  помогнеме,  да  им  подадеме  рака, надеж  дека ќе преживеат, дека  можат  да  бидат  среќни. Да го  направиме  она  што  можеме, да го  поднесеме  и  истрпиме  она  што  мораме

Почувствував  дека  можам  да  ги  поттикнам  луѓето  да  одат  на  редовни  прегледи,  затоа  ја  делам  својата  приказна  со цел да ја  поттикнам  свеста  за  ракот  на  дојка  кај жените, да им кажам на оние жени што ги  одложуваат  прегледите  заради страв или мислат дека  тоа  ним  нема  да  им  се  случи – штом имате  дојки  имате ризик  да добиете рак, големи  се  шансите да  бидете  сосема  здрави,  но  што ако  ја  пропуштите  шансата  да  го  спасите  својот  живот? Денес  ракот  е  излечив  само  ако  на време се открие.

Самиот  факт  дека  сте  болни,  дури  и  кога  имате  обичен  грип, влијае  на  психата,  некој  се  повлекува  во  себе,  некој  нема  сила некој  не сака  да  се  бори. Ги поттикнувам  да  го  кренат  копјето  и  да  тргнат  во  напад, заради  себе,  заради  децата,  фамилијата, пријателите, заради  животот.

Им го  објаснувам  процесот низ  кој  можеби ќе поминуваат во текот  на  терапијата, губењето на косата – купете убави марами, нашминкајте се, насмевнете се и бидете  позитивни. Тоа не  го  може  баш  секој,  дури  и  оние  чие  здравје  е  тип-топ, но треба  да  се  обидат. Не може ниту  еден  лекар на  овој  свет  да  ни  помогне  ако ние не решиме  да  се  бориме.  Главата  горе, нека  бидат  ведри  и  насмеани  бидејќи  после  дожд  секогаш  сјае  сонцето, да не се препуштат  на  болеста,  туку на  убавините  на  животот и растењето на  деца и  внуци, без  разлика  колку години имаат.

Се надевам  дека  сум  им  пример  дека постои  живот  и  после  дијагнозата,  дека не  мора  да  се  умре,  дека  животот може  да  биде  поквалитетен и посодржаен  од  претходно.

Еднакви.мк: Што мислите  дека  им  е  потребно  на  жените  во Македонија?

Зорица Аџиевска: Повеќе храброст,  самостојност, верба во себе, упорност, женска  солидарност.

Еднакви.мк: Кој  е  најважниот  совет  што  некогаш  сте  го  дале  некому?

Да бидам  искрена, повеќето од  нас кога  ке  се  соочат со дијагнозата  се скаменети,  исплашени,  збунети, беспомошни, депресивни,  лути, сакаме тоа  да  не  е  вистина,  но е.

Не постои нешто  што  може  повеќе  да  ве  измачи  од  сопствените  мисли. Глава  полна  со  стравови  нема  место  за  соништа. Чудата  почнуваат  да  се  случуваат  кога  ќе  им  дадете  толку  многу  енергија  на  вашите  соништа  колку  што  им  давате  на  вашите  стравови. Не  постои  човек  кој  не  е  способен  да  направи  повеќе  од  тоа  што  мисли  дека  може. Им велам  да  престанат  да  бидете  исплашени  од  тоа  што  може  да  испадне  погрешно  и  да мислат на  се  што  може  да  биде  убаво. Секогаш да се будат  со  намера. Ако наутро  се  будат  без  цел,  подобро  да  се  вратат  назад  на  спиење.

Ние  самите  одлучуваме  како  ќе  гледаме  на  работите. Во животот  не  е  важно  што  ви  се  случува,  важно  е што ќе  направите  со  тоа  што ви  се  случува.  Ако во  нешто  не успееме, да не дозволиме неуспехот да не  стави  во некој ќош  туку  да  смислиме начин  на  кој  ќе  се  извлечеме од таму, да  се  запрашајме    што можеме да  подобриме, што  сме  пропуштиле?

Истиот  принцип  важи за се, без оглед на  тоа  дали се  работи  за  тешко  искушение  во  животот.

Да не  мислат  на  крајот – да мислат  на  преживување. Да одат  од  контролна точка  до  контролна точка, од  пауза  до  пауза,од  оброк  до  оброк,  ден  по  ден, да се обидат  она  што  мораме  да  го направиме  да го  претвориме  во  она  што  можеме  да  го  направиме.

Не можеме  да одбереме  што  ќе  ни  се  случи, но секогаш можеме да одлучиме  како  ќе  се чувствуваме,  затоа треба  да бидат  позитивни  и да не  пропуштаат  да  се  смеат, да бидат  одлучни и истрајни. Истрајноста  е  долга  игра, тоа  не  е  само  она  што  ќе  се  случи  во  првата  рунда,  туку  и во  втората,и секоја  после  неа – некогаш и во следната  борба, за да стигнеме таму каде  што  треба, некако, на  некој начин, и ништо да не не  запре, се  до  крајот.

Нашите  акции  можат  да  бидат  ограничени но  вољата не. Нашите  планови, дури и  нашите  тела  можат  да  бидат  скршени,  но без разлика  колку пати ќе бидеме отфрлени  наназад  или ќе паднеме, да ја  задржиме  моќта  да  одлучиме да  станеме и да  тргнеме напред  уште  еднаш.

Вољата е нашиот  последен адут, нашата  внатрешна  сила на  која  неможе  да  влијае  надворешниот  свет, вољата е  храброст, дисциплина  на  срцето  и  душата, нешто  што  секогаш  потполно  го  контролираме. Таа  е најтешката дисциплина, ни ја  дава  крајната  сила  да  истраеме, без оглед  на  условите, дури и кога  е  незамисливо и кога се остваруваат  нашите  најлоши  ноќни  мори,  да го направиме  можно  и невозможното.

Еднакви.мк: Што би  им  препорачале  на  одлучувачите  да  направат  за жените  во  Македонија?                                

Зорица Аџиевска: Доследно  да го   применуваат  Законот  за  заштита од  семејно  насилство и Законот  за    родовата  еднаквост   во изборот  на  политичките  функции и на  сите  нивоа во општеството.

Еднакви.мк: Доколку  можете  да  промените  три  работи,  кои  би  биле  тие?

Зорица Аџиевска:

1. За  оние  кои боледуваат  од  некоја  болест  најтешкото  чекање  во  животот  е времето.Тоа  често  е  одлучувачки  фактор  за  откривање на  болеста  и оздравување  . Се прашувате зошто сета постапка  не  завршува истиот  ден,  колку ќе се развие  промената  додека  чекате преглед на  мамограф, скенер, магнетна резонанца? Би направила  во  иднина  никогаш  повеќе  да  нема листи на   чекање на  пациентите за операции, квалитетната дијагностика  и  терапија  би ја направила  подеднакво  достапна  за  сите  пациенти
2. Би вовела  построги  казни за  сторителите на насилство врз жените.
3. Забрана  на  експлоатација  на  женскиот  труд. 

Еднакви.мк: Што  би  им  препорачале  на  младите  жени  кои  се  сеуште  несигурни  во  себе?Зорица Аџиевска: Слободата  е  состојба  на  умот,  не  зависи  од  другите, таа е  во  нас  и  ако  успееме  да  го  ослободиме  својот  ум, сме  постигнале  многу. Бидете слободни, вложувајте  во  своето  образование  –  недоволното  знаење  предизвикува  несигурност, бидете  паметни,  истрајни,  храбри, вредни,   непоколебливи,  финансиски независни, никогаш  не се  откажувајте  и  успехот ќе  дојде.